Βασισμένο σε αληθινή ιστορία. Την περίοδο της κατοχής μια ομάδα ορφανών παιδιών από τη Θεσσαλονίκη συγκροτούν μια ηρωική συμμορία, γνωστή ως Ξυπόλητο Τάγμα, που κλέβει τρόφιμα και φάρμακα από τους Γερμανούς και τους μαυραγορίτες. Ένα από τα ελάχιστα δείγματα ελληνικού νεορεαλισμού. Υποψήφιο για Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας 1954. Σκηνοθεσία: Γκρεγκ Τάλας Παίζουν: Μαρία Κωστή, Νίκος Φέρμας, Αντώνης Βούλγαρης
Σύνοψη
Το Ξυπόλητο τάγμα είναι η αληθινή ιστορία 160 παιδιών, που η δράση τους πήρε διαστάσεις μύθου όταν διώχτηκαν από τα ορφανοτροφεία της Θεσσαλονίκης από τους Ναζί κατακτητές στα χρόνια της κατοχής του B’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τα παιδιά μεταβάλλονται σ’ ένα είδος καλόκαρδης ηρωικής συμμορίας, που κλέβει από τους Γερμανούς και του μαυραγορίτες για να συντηρεί τα μέλη της κι όσους μπορεί από τον κόσμο γύρω της. Επίσης, πέρα από την αρωγή που παρείχαν στο κόσμο, κατάφερναν με την εξυπνάδα και το κουράγιο τους να βοηθούν την Αντίσταση, βρίσκοντας τρόπους να φυγαδεύουν στη Μέση Ανατολή Έλληνες, Αμερικάνους και Εγγλέζους αξιωματικούς, με σκοπό να ενωθούν με τους εκεί συμμαχικούς στρατούς.
Το Ξυπόλητο τάγμα είναι η αληθινή ιστορία 160 παιδιών, που η δράση τους πήρε διαστάσεις μύθου όταν διώχτηκαν από τα ορφανοτροφεία της Θεσσαλονίκης από τους Ναζί κατακτητές στα χρόνια της κατοχής του B’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τα παιδιά μεταβάλλονται σ’ ένα είδος καλόκαρδης ηρωικής συμμορίας, που κλέβει από τους Γερμανούς και του μαυραγορίτες για να συντηρεί τα μέλη της κι όσους μπορεί από τον κόσμο γύρω της. Επίσης, πέρα από την αρωγή που παρείχαν στο κόσμο, κατάφερναν με την εξυπνάδα και το κουράγιο τους να βοηθούν την Αντίσταση, βρίσκοντας τρόπους να φυγαδεύουν στη Μέση Ανατολή Έλληνες, Αμερικάνους και Εγγλέζους αξιωματικούς, με σκοπό να ενωθούν με τους εκεί συμμαχικούς στρατούς.
Συντελεστές
| Σκηνοθεσία: | Γκρεγκ Τάλλας |
| Μύθος-Ιδέα: | Γκρεγκ Τάλλας, Νίκος Κατσιώτης |
| Σενάριο: | Νίκος Κατσιώτης |
| Πρωταγωνιστούν: | Νίκος Φέρμας, Μαρία Κωστή (επαγγελματίες ηθοποιοί). Στο ρόλο του Νίκου ο Αντώνης Βούλγαρης. Από το θαυμάσιο πλήθος των νεαρών ερμηνευτών ξεχωρίζουν οι: Βασίλης Φραγκαδάκης (Αντρέας), Χρήστος Σολούρογλου (Τζο), Ευάγγελος Γιωτόπουλος (Ιάκωβος), Σταύρος Κρόζος (Δημήτρης), Γιώργος Αξιώτης (Θάνος) και η μικρούλα Καίτη Τζίνη (Μάρθα). |
| Xώρα Παραγωγής: | Ελλάδα |
| Έτος Παραγωγής: | 1953 |
| Διάρκεια: | 93 λεπτά |
| Παραγωγή: | Πέτρος Μπουντούρης |
| Μουσική: | Μίκης Θεοδωράκης |
| Εκτέλεση μουσικής: | Συμφωνική Ορχήστρα Αθηνών (ΚΟΑ) υπό τη διεύθυνση του συνθέτη |
| Οπερατέρ: | Μιχαήλ Γαζιάδης |
Βραβεία
- Βραβείο Καλύτερης Ταινίας, Edinburgh Film Festival 1955
Περισσότερα
Κριτική
Το Ξυπόλητο Τάγμα υπογραμμίζει με δραματικότητα, γι’ αυτούς που δεν το έχουν παρατηρήσει ως τώρα στην οθόνη, ότι από τους πολέμους των μεγάλων, τίποτε δεν είναι περισσότερο άξιο καταδίκης όσο τα αποτελέσματά τους επί των μικρών.
New York Herald Tribune
29-5-1954
Όπως πολλές άλλες ευρωπαϊκές ταινίες, το Ξυπόλητο Τάγμα χρησιμοποιεί σκηνικά εκ του φυσικού και πρόσωπα που συνδέονται με την υπόθεση και τον χώρο. Έχει επιτύχει έναν αξιοσημείωτο ρεαλισμό χρησιμοποιώντας ένα σχεδόν εξ ολοκλήρου ερασιτεχνικό όμιλο, ένα «ακατέργαστο» υλικό, που θυμίζει τη Ρώμη Ανοχύρωτη Πόλη και μερικά άλλα σπουδαία Ιταλικά μεταπολεμικά φιλμς (…). Ο σκηνοθέτης κ. Γρηγόριος Τάλλας, έχει μεταβάλλει τους παιδικούς ήρωές του σε καταπληκτικούς διαβολάκους, που ο ρόλος τους φτάνει στο αποκορύφωμά του με την αυθάδεια που διαπράττουν τις κλοπές και με την τεχνική του πετροπολέμου.
New York World-Telegram
29-5-1954
Χθες είχε πρεμιέρα στον κινηματογράφο Γκλόουμπ, η ταινία με τον επιτυχημένο τίτλο Ξυπόλητο Τάγμα. Ένα φιλμ γεμάτο ειλικρίνεια και άξιο κάθε σεβασμού
New York Times
29-5-1954
Οι φωτογραφικές «ωμότητες» της ταινίας μας φέρνουν στο νου το Ρώμη Ανοχύρωτη Πόλη και ασφαλώς χρησιμοποιούνται σκοπίμως για να εξυψώσουν την αμεσότητα του δράματος (…). Ο σκηνοθέτης Γρηγόριος Τάλλας, έχει επιτύχει πολλά χρησιμοποιών ολίγα, εκράτησε εις ύψος που έπρεπε την ένταση της υπόθεσης, δημιουργώντας μια ταινία διεθνούς κύρους.
New York Post
29-5-1954
Το φιλμ γυρίστηκε με πραγματικό ρεαλισμό και κινηματογραφική ακρίβεια που του προσδίδει μια δραματική δύναμη, ανάλογη με τα καλύτερα του είδους του: την ιταλική Ρώμη Ανοχύρωτη Πόλη, τη γαλλική Μάχη των Σιδηροδρόμων, τη βρετανική Νίκη της Ερήμου και την αμερικανική Η Δυναμική Γυναίκα (…). Ενώ διαθέτει μόνο δύο επαγγελματίες ηθοποιούς, το Ξυπόλητο Τάγμα είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα κινηματογραφικής ευφυΐας, παιδικών ταλέντων και εμπειρίας εκτελέσεως.
Cue
29-5-1954
Μια από τις καλύτερες ταινίες του εξωτερικού που ήρθαν στη χώρα μας…Η υπόθεση κερδίζει πολλά από την αξιοσημείωτη παραγωγική εργασία του κ. Γρηγορίου Τάλλας, Αμερικανού, και του αξίζουν έπαινοι που κατόρθωσε να μεταβάλλει τα Ελληνόπουλα, που ήσαν, όλα άπειρα από ηθοποιία, σε έμπειρους ηθοποιούς (…). Οφείλουμε ευχαριστίες στην ικανή διεύθυνση του κ. Τάλλας.
Harrison’s Reports
29-5-1954
Σπανίως έρχονται Ελληνικές ταινίες στην Αμερική, κι εκείνες που έρχονται είναι αξιοθρήνητα ασήμαντες, χωρίς έννοια, απρόσεκτες κατασκευές των γελωτοποιών της μόδας (…). Επήλθε όμως μια αλλαγή. Μας ήρθε και μια ταινία που βγαίνει από την καρδιά και συγκινεί την καρδιά…Το Ξυπόλητο Τάγμα είναι μια ταινία άξια του κινηματοθεάτρου Γκλόουμπ του Μπρόντγουέι στο οποίο προβάλλεται.
Sunday News
30-5-1954
Το Ξυπόλητο Τάγμα ανήκει στο είδος των εισαγωγών από το εξωτερικό που υπερηφανεύονται για την αυθεντικότητά τους και το στεγνό ρεαλισμό τους (…). Οι γνώσεις του φακού που διαθέτει καθίστανται προφανείς από τον τρόπο που συλλαμβάνει την αίσθηση της πόλης και των ανθρώπων. Στη φωτογραφία συμβάλλει τα μέγιστα και ο Μιχάλης Γαζιάδης, που έχει συλλάβει πολυάριθμα θέματα που θυμίζουν ζωγραφική.
Daily Variet (Hollywood)
12-6-1954
Ένα φιλμ γυρισμένο με ενθουσιασμό. Ένα συγκινητικό δράμα με εξαιρετικές ερμηνείες. Ο Γκρεγκ Τάλλας εργάστηκε με ζήλο σα σκηνοθέτης και αποδεικνύεται λαμπρός. Αξίζει να αναφέρουμε ότι μόνο οι δύο από τους ερμηνευτές είναι επαγγελματίες ηθοποιοί.
The Hollywood Reporter
12-6-1954
Ο Άλφρεντ Χίτσκοκ είπε κάποτε ότι αν μπορούσε θα απαλλασσόταν εντελώς από τους επαγγελματίες ηθοποιούς. Ίσως αυτό που εννοούσε αποδεικνύεται τώρα από το Ξυπόλητο Τάγμα (…). Μέχρι τώρα, ο Ελληνικός Κινηματογράφος δεν παρήγαγε τίποτε που να συγκρίνεται με το Ρώμη Ανοχύρωτη Πόλη και τον Κλέφτη Ποδηλάτων, αλλά το Ξυπόλητο Τάγμα είναι συγκινητικό όσο και τα Ιταλικά νεορεαλιστικά φιλμς.
Citizen News (Hollywood)
12-6-1954
Από την πρώτη σκηνή μέχρι την τελευταία, ο ρεαλισμός είναι το χαρακτηριστικό του φιλμ. Από την πρώτη στιγμή κυριαρχούν τα πόδια –γυμνά πόδια– που κινούνται κατά μήκος της οθόνης όπως οι κυνηγημένοι ποντικοί. Με μια προφανώς ανεξάντλητη ενεργητικότητα τα πόδια, και η υπόθεση, κινούνται συνεχώς καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας.
Les Angeles Times
12-6-1954
Είμαι βέβαιος ότι θα συμφωνήσετε πως ο Γκρεγκ Τάλλας απέδειξε το επιχείρημά του –να δημιουργήσει ένα φιλμ της καλλιτεχνικής ολκής του Κλέφτη Ποδηλάτων – και ότι το Ξυπόλητο Τάγμα, εάν συλλάβετε την ωμή τραγωδία του και τον καταφανή ρεαλισμό του, είναι ένα μνημειώδες φιλμ!
Les Angeles Examiner (Hollywood)
12-6-1954
Το Ξυπόλητο Τάγμα είναι μιας ποιότητας που μπορεί να ευρεθεί μόνο σε ταινίες όπως Ο Κλέφτης των Ποδηλάτων. Η υπόθεση και τα παιδιά που πρωταγωνιστούν, καθιστούν την ταινία εξαίρετη γι’ αυτούς που αναζητούν το ασύνηθες στη διασκέδαση.
San Francisco New (Hollywood)
Tο ελληνικό όνομα του Γκρεγκ Τάλλας ήταν Γρηγόρης Θαλασσινός. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1909 και πέθανε στην Αθήνα το 1993.
Ο Βιτόριο Ντε Σίκα όταν είδε το 1955 το «Ξυπόλητο Τάγμα» στο Φεστιβάλ του Εδιμβούργου είπε στον Γκρεγκ Τάλλας: «Αν είχες γυρίσει αυτή την ταινία προτού γυρίσω εγώ τον “Κλέφτη των Ποδηλάτων” τότε σήμερα θα ήσουν εσύ ο Ντε Σίκα!».
Tην καταπληκτική μουσική της ταινίας έχει γράψει ο Μίκης Θεοδωράκης και αυτή ήταν η πρώτη μουσική που συνέθεσε για κινηματογραφική ταινία.
Tο «Ξυπόλητο Τάγμα» ήταν η πρώτη ελληνική ταινία που βραβεύθηκε σε διεθνές φεστιβάλ.
Τα 63 από τα 66 παιδιά που πήραν μέρος στα γυρίσματα, ο Γκρεγκ Τάλλας τα πήρε από αναμορφωτήρια της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.
Η μηχανή λήψης που χρησιμοποιήθηκε για την ταινία ήταν του 1924 και ο οπερατέρ Μιχάλης Γαζιάδης είχε στη διάθεσή του μόνο 6 προβολείς για το φωτισμό. Oι Aμερικανοί δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι η ταινία γυρίστηκε με τόσο λίγα τεχνικά μέσα. O φωνολήπτης της Κολούμπια ήταν αδύνατο να δεχθεί πως αυτή η ταινία γυρίστηκε βουβή και πως είχαν επιτευχθεί τόσο άψογοι συγχρονισμοί στο ντουμπλάρισμα της ηχητικής μπάντας στην Ελλάδα!
Το Ξυπόλητο Τάγμα υπογραμμίζει με δραματικότητα, γι’ αυτούς που δεν το έχουν παρατηρήσει ως τώρα στην οθόνη, ότι από τους πολέμους των μεγάλων, τίποτε δεν είναι περισσότερο άξιο καταδίκης όσο τα αποτελέσματά τους επί των μικρών.
New York Herald Tribune
29-5-1954
Όπως πολλές άλλες ευρωπαϊκές ταινίες, το Ξυπόλητο Τάγμα χρησιμοποιεί σκηνικά εκ του φυσικού και πρόσωπα που συνδέονται με την υπόθεση και τον χώρο. Έχει επιτύχει έναν αξιοσημείωτο ρεαλισμό χρησιμοποιώντας ένα σχεδόν εξ ολοκλήρου ερασιτεχνικό όμιλο, ένα «ακατέργαστο» υλικό, που θυμίζει τη Ρώμη Ανοχύρωτη Πόλη και μερικά άλλα σπουδαία Ιταλικά μεταπολεμικά φιλμς (…). Ο σκηνοθέτης κ. Γρηγόριος Τάλλας, έχει μεταβάλλει τους παιδικούς ήρωές του σε καταπληκτικούς διαβολάκους, που ο ρόλος τους φτάνει στο αποκορύφωμά του με την αυθάδεια που διαπράττουν τις κλοπές και με την τεχνική του πετροπολέμου.
New York World-Telegram
29-5-1954
Χθες είχε πρεμιέρα στον κινηματογράφο Γκλόουμπ, η ταινία με τον επιτυχημένο τίτλο Ξυπόλητο Τάγμα. Ένα φιλμ γεμάτο ειλικρίνεια και άξιο κάθε σεβασμού
New York Times
29-5-1954
Οι φωτογραφικές «ωμότητες» της ταινίας μας φέρνουν στο νου το Ρώμη Ανοχύρωτη Πόλη και ασφαλώς χρησιμοποιούνται σκοπίμως για να εξυψώσουν την αμεσότητα του δράματος (…). Ο σκηνοθέτης Γρηγόριος Τάλλας, έχει επιτύχει πολλά χρησιμοποιών ολίγα, εκράτησε εις ύψος που έπρεπε την ένταση της υπόθεσης, δημιουργώντας μια ταινία διεθνούς κύρους.
New York Post
29-5-1954
Το φιλμ γυρίστηκε με πραγματικό ρεαλισμό και κινηματογραφική ακρίβεια που του προσδίδει μια δραματική δύναμη, ανάλογη με τα καλύτερα του είδους του: την ιταλική Ρώμη Ανοχύρωτη Πόλη, τη γαλλική Μάχη των Σιδηροδρόμων, τη βρετανική Νίκη της Ερήμου και την αμερικανική Η Δυναμική Γυναίκα (…). Ενώ διαθέτει μόνο δύο επαγγελματίες ηθοποιούς, το Ξυπόλητο Τάγμα είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα κινηματογραφικής ευφυΐας, παιδικών ταλέντων και εμπειρίας εκτελέσεως.
Cue
29-5-1954
Μια από τις καλύτερες ταινίες του εξωτερικού που ήρθαν στη χώρα μας…Η υπόθεση κερδίζει πολλά από την αξιοσημείωτη παραγωγική εργασία του κ. Γρηγορίου Τάλλας, Αμερικανού, και του αξίζουν έπαινοι που κατόρθωσε να μεταβάλλει τα Ελληνόπουλα, που ήσαν, όλα άπειρα από ηθοποιία, σε έμπειρους ηθοποιούς (…). Οφείλουμε ευχαριστίες στην ικανή διεύθυνση του κ. Τάλλας.
Harrison’s Reports
29-5-1954
Σπανίως έρχονται Ελληνικές ταινίες στην Αμερική, κι εκείνες που έρχονται είναι αξιοθρήνητα ασήμαντες, χωρίς έννοια, απρόσεκτες κατασκευές των γελωτοποιών της μόδας (…). Επήλθε όμως μια αλλαγή. Μας ήρθε και μια ταινία που βγαίνει από την καρδιά και συγκινεί την καρδιά…Το Ξυπόλητο Τάγμα είναι μια ταινία άξια του κινηματοθεάτρου Γκλόουμπ του Μπρόντγουέι στο οποίο προβάλλεται.
Sunday News
30-5-1954
Το Ξυπόλητο Τάγμα ανήκει στο είδος των εισαγωγών από το εξωτερικό που υπερηφανεύονται για την αυθεντικότητά τους και το στεγνό ρεαλισμό τους (…). Οι γνώσεις του φακού που διαθέτει καθίστανται προφανείς από τον τρόπο που συλλαμβάνει την αίσθηση της πόλης και των ανθρώπων. Στη φωτογραφία συμβάλλει τα μέγιστα και ο Μιχάλης Γαζιάδης, που έχει συλλάβει πολυάριθμα θέματα που θυμίζουν ζωγραφική.
Daily Variet (Hollywood)
12-6-1954
Ένα φιλμ γυρισμένο με ενθουσιασμό. Ένα συγκινητικό δράμα με εξαιρετικές ερμηνείες. Ο Γκρεγκ Τάλλας εργάστηκε με ζήλο σα σκηνοθέτης και αποδεικνύεται λαμπρός. Αξίζει να αναφέρουμε ότι μόνο οι δύο από τους ερμηνευτές είναι επαγγελματίες ηθοποιοί.
The Hollywood Reporter
12-6-1954
Ο Άλφρεντ Χίτσκοκ είπε κάποτε ότι αν μπορούσε θα απαλλασσόταν εντελώς από τους επαγγελματίες ηθοποιούς. Ίσως αυτό που εννοούσε αποδεικνύεται τώρα από το Ξυπόλητο Τάγμα (…). Μέχρι τώρα, ο Ελληνικός Κινηματογράφος δεν παρήγαγε τίποτε που να συγκρίνεται με το Ρώμη Ανοχύρωτη Πόλη και τον Κλέφτη Ποδηλάτων, αλλά το Ξυπόλητο Τάγμα είναι συγκινητικό όσο και τα Ιταλικά νεορεαλιστικά φιλμς.
Citizen News (Hollywood)
12-6-1954
Από την πρώτη σκηνή μέχρι την τελευταία, ο ρεαλισμός είναι το χαρακτηριστικό του φιλμ. Από την πρώτη στιγμή κυριαρχούν τα πόδια –γυμνά πόδια– που κινούνται κατά μήκος της οθόνης όπως οι κυνηγημένοι ποντικοί. Με μια προφανώς ανεξάντλητη ενεργητικότητα τα πόδια, και η υπόθεση, κινούνται συνεχώς καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας.
Les Angeles Times
12-6-1954
Είμαι βέβαιος ότι θα συμφωνήσετε πως ο Γκρεγκ Τάλλας απέδειξε το επιχείρημά του –να δημιουργήσει ένα φιλμ της καλλιτεχνικής ολκής του Κλέφτη Ποδηλάτων – και ότι το Ξυπόλητο Τάγμα, εάν συλλάβετε την ωμή τραγωδία του και τον καταφανή ρεαλισμό του, είναι ένα μνημειώδες φιλμ!
Les Angeles Examiner (Hollywood)
12-6-1954
Το Ξυπόλητο Τάγμα είναι μιας ποιότητας που μπορεί να ευρεθεί μόνο σε ταινίες όπως Ο Κλέφτης των Ποδηλάτων. Η υπόθεση και τα παιδιά που πρωταγωνιστούν, καθιστούν την ταινία εξαίρετη γι’ αυτούς που αναζητούν το ασύνηθες στη διασκέδαση.
San Francisco New (Hollywood)
Tο ελληνικό όνομα του Γκρεγκ Τάλλας ήταν Γρηγόρης Θαλασσινός. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1909 και πέθανε στην Αθήνα το 1993.
Ο Βιτόριο Ντε Σίκα όταν είδε το 1955 το «Ξυπόλητο Τάγμα» στο Φεστιβάλ του Εδιμβούργου είπε στον Γκρεγκ Τάλλας: «Αν είχες γυρίσει αυτή την ταινία προτού γυρίσω εγώ τον “Κλέφτη των Ποδηλάτων” τότε σήμερα θα ήσουν εσύ ο Ντε Σίκα!».
Tην καταπληκτική μουσική της ταινίας έχει γράψει ο Μίκης Θεοδωράκης και αυτή ήταν η πρώτη μουσική που συνέθεσε για κινηματογραφική ταινία.
Tο «Ξυπόλητο Τάγμα» ήταν η πρώτη ελληνική ταινία που βραβεύθηκε σε διεθνές φεστιβάλ.
Τα 63 από τα 66 παιδιά που πήραν μέρος στα γυρίσματα, ο Γκρεγκ Τάλλας τα πήρε από αναμορφωτήρια της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.
Η μηχανή λήψης που χρησιμοποιήθηκε για την ταινία ήταν του 1924 και ο οπερατέρ Μιχάλης Γαζιάδης είχε στη διάθεσή του μόνο 6 προβολείς για το φωτισμό. Oι Aμερικανοί δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι η ταινία γυρίστηκε με τόσο λίγα τεχνικά μέσα. O φωνολήπτης της Κολούμπια ήταν αδύνατο να δεχθεί πως αυτή η ταινία γυρίστηκε βουβή και πως είχαν επιτευχθεί τόσο άψογοι συγχρονισμοί στο ντουμπλάρισμα της ηχητικής μπάντας στην Ελλάδα!
0 comments :
Post a Comment