Ο εγωισμός είναι ένα χαρακτηριστικό στην προσωπικότητα των ανθρώπων που ανάλογα με το είδος την ένταση και συχνότητα που εμφανίζεται, δημιουργεί μια κοινωνική εικόνα για το άτομο, πως είναι αλώβητο, δυνατό, αυθύπαρκτο, όμως ταυτόχρονα και σκληρό, άκαμπτο και απρόσωπο.
Ο εγωισμός δεν έχει φύλο παρ΄ όλα αυτά έχει διαφορετικούς τρόπους έκφρασης σε άνδρες και γυναίκες.
Πολλά ερωτήματα έχουν κατά καιρούς τεθεί σε επιστημονικό-ψυχολογικό ή κοινωνικό πλαίσιο αν τα χαρακτηριστικά που συνοδεύουν μια εγωιστική προσωπικότητα, είναι κληρονομούμενα ή επίκτητα.
Αν δηλαδή είναι χαρακτηριστικά που μεταβιβάζονται διαγενεακά μέσα από τα γονίδια και το DNA ή αν είναι μηχανισμοί άμυνας και επιβίωσης που αναπτύσσονται σε ορισμένους ανθρώπους προκειμένου να επιβληθούν ή να επιβιώσουν σε ένα ανταγωνιστικό εξωτερικό περιβάλλον, από τα πρώτα χρόνια της ζωής τους ως και σήμερα.
Ποια όμως είναι εκείνα τα ιδιαίτερα στοιχεία που μπορούν να χαρακτηρίσουν έναν άνθρωπο ως εγωιστή;
* Εγωιστή τείνουμε να χαρακτηρίζουμε έναν άνθρωπο που καταρχήν προτάσσει τις προσωπικές του ανάγκες αδιαφορώντας ή υποτιμώντας τις ανάγκες των άλλων.
* Ο εγωιστής απαιτεί να έχει πάντοτε τον έλεγχο των καταστάσεων, δεν συμβιβάζεται και δεν κάνει σχεδόν ποτέ πίσω στις απόψεις του, τα πιστεύω και τις πεποιθήσεις του.
* Χειρίζεται τους γύρω του, δημιουργώντας τους πολλές φορές ανασφάλεια, ντροπή και ενοχές.
* Δεν μοιράζεται τα λάθη στις σχέσεις του και φυσικά δεν παραδέχεται ποτέ τα δικά του λάθη.
* Αδιαφορεί ή απλά δεν ακούει τις απόψεις που είναι αντίθετες με τις δικές του.
* Εκθειάζει τον εαυτό του και τα επιτεύγματα του και θεωρεί τον εαυτό του ανώτερο από τους άλλους.
Ο εγωισμός δεν έχει να κάνει σε καμιά περίπτωση με την αυτοεκτίμηση και με την αυτοφροντίδα που είναι απαραίτητο να επιδεικνύει κάποιος για τον εαυτό του και τα οποία είναι πολύ διαφορετικά πράγματα από τον εγωισμό.
Σαφώς πρέπει να διεκδικούμε τα θέλω μας, να υπερασπιζόμαστε τον εαυτό μας και τις ιδέες μας, να βάζουμε τα όρια μας, να μην δεχόμαστε να μας προσβάλουν ή να μας υποτιμούν, να απαιτούμε τον σεβασμό και να επιδιώκουμε το καλύτερο για να προχωρήσουμε μπροστά.
Ο εγωισμός αρχίζει από το σημείο που παύουμε να συμβιβαζόμαστε, που προτάσσουμε τις δικές μας ανάγκες συνεχώς, πάνω από τις ανάγκες των άλλων και όταν λειτουργούμε μόνο και αποκλειστικά με γνώμονα τον εαυτό μας.
Υπάρχει η άποψη καθώς και η συμβουλή, σε παιδιά και εφήβους όμως και σε ενήλικες οι οποίοι είναι περισσότερο υποχωρητικοί και λιγότερο ανταγωνιστικοί πως πρέπει να γίνουν εγωιστές προκυμμένου να μην “χαθούν” σε έναν σκληρό και υπολογιστικό κόσμο.
Κι εδώ τίθεται το εξής ερώτημα. Είναι άραγε ευτυχισμένος ή αισθάνεται πλήρης ο άνθρωπος που λειτουργεί εγωιστικά και με βάση τις προσωπικές του ανάγκες;
Διαβάστε σχετικά: 5 ενδείξεις ότι είμαστε εγωιστές
Ο εγωιστής είναι βασικά ένας άνθρωπος με ουσιαστικές ελλείψεις κοινωνικών και διαπροσωπικών δεξιοτήτων. Ο εγωιστής δεν είναι ένας άνθρωπος ευτυχισμένος, ευχαριστημένος και πλήρης, όπως λάθος πολλές φορές πιστεύουμε.
Είναι ένας άνθρωπος που σπαταλά μεγάλα αποθέματα ενέργειας προκειμένου να κρατήσει στην επιβολή και την κυριαρχία του στους άλλους. Κάθε μορφή αμφισβήτησης αποτελεί φοβερό πλήγμα για την προσωπικότητα του και τη δύναμη του. Γι΄ αυτό πολλές φορές κι ιδίως όταν τα χρόνια περνούν, καταλήγει σε κατάθλιψη ή απόσυρση από τη ζωή.
Εκ των πραγμάτων, καταλήγει να ζει σε ένα μόνιμο κλίμα έντασης, υπό τον φόβο, μη τυχόν χάσει τα κεκτημένα του, τη δύναμη του, την επιβολή του στους άλλους. Οι καυγάδες, οι αντιπαραθέσεις καθώς και οι ανταγωνισμοί είναι αναπόσπαστο μέρος της ζωής του. Όλα αυτά συχνά συνοδεύονται από εκρήξεις θυμού, επιθετική συμπεριφορά, ιδίως όταν ματαιώνεται και ενίοτε βία.
Ο εγωισμός εμπεριέχει πολλά ναρκισσιστικά στοιχεία καθώς και πλήθος ανασφαλειών για τις δυνατότητες που έχει το άτομο να κερδίζει, να εισακούεται και να επιβάλετε στους γύρω.
Μπορεί να κρύβει παλιούς και νέους φόβους όπως εγκατάλειψης, θανάτου και πλήθος ανασφάλειες για το πόσο το άτομο μπορεί να αγαπηθεί και να εκτιμηθεί πραγματικά από τους άλλους.
Μπορεί να έρχεται σαν απόρροια, δύσκολων παιδικών χρόνων, καθηλώσεων, έλλειψης ουσιαστικής φροντίδας και αγάπης, έλλειψης σεβασμού.
Μακροχρόνια οι άνθρωποι που ζουν δίπλα σε εγωιστικές προσωπικότητες κουράζονται και πολλές φορές αποχωρούν από τη σχέση. Γιατί σε κανέναν δεν αρέσει να συναλλάσσεται κάτω από καθεστώς εξουσίας σε ένα στείρο συναισθηματικά ή επικοινωνιακά περιβάλλον.
Παρ όλα αυτά ο εγωιστής ταλαιπωρεί το ίδιο και τον εαυτό του και το περιβάλλον του. Με έναν τελείως διαφορετικό τρόπο.
Όσο περισσότερο κανείς γνωρίζει και διερευνά τις σχέσεις του και τον εαυτό του, όσο περισσότερο αναλαμβάνει την ευθύνη του εαυτού του, όσο περισσότερο στέφεσαι προς τα μέσα, τόσο λιγότερο ανάγκη έχει να επιβάλλεται και να επιδεικνύεται στους άλλους για να πάρει δύναμη και αξία. Είναι δείγμα και απόδειξη ψυχικής ευρωστίας, η ευθύνη εαυτού, καθώς και η ανάληψη προσωπικής ευθύνης στις σχέσεις των ανθρώπων.
Οι άλλοι βρίσκονται δίπλα μας ως συνοδοιπόροι και όχι ως πηγές άντλησης ενέργειας. Και οι ισότιμες σχέσεις απαιτούν άτομα που μπορούν να απαρνηθούν έστω και για χάρη της σχέσης το “Εγώ”.
Ευαγγελία Αβραάμ Ψυχολόγος -Ψυχοθεραπεύτρια Γνωστικής Αναλυτικής
www.psychologynow.gr/
0 comments :
Post a Comment