Τα Δίδυμα από το Α ως το Ω

Η συγγραφέας του οδηγού "Δίδυμα από το Α ως το Ω!" Χριστίνα Μπαγκλιβί Τίνγκλοφ μιλάει για την ανατροφή των διδύμων.

Ποιά είναι η μεγαλύτερη δυσκολία και ποιά η μεγαλύτερη ευχαρίστηση για τους γονείς που μεγαλώνουν δίδυμα μωρά;

Νομίζω πως η χαρά που φέρνει ένα νεογέννητο μωρό στους γονείς του απλώς διπλασιάζεται όταν έχουν δίδυμα. Είναι δύο στην τιμή του ενός! Θυμάμαι, όταν έμαθα πως περιμένω δίδυμα, σκέφτηκα:  «Πώς είναι δυνατόν να είμαστε τόσο τυχεροί;» Αλλά όλοι οι γονείς ανησυχούν. Όταν έχεις παιδιά, αυτό είναι δεδομένο. Αλλά με τα δίδυμα φαίνεται να πολλαπλασιάζεται. Ανησυχείς για παράδειγμα αν δίνεις αρκετή προσοχή σε κάθε παιδί. Ανησυχείς για τη θέση τους στην τάξη – να είναι μαζί ή χωριστά; Οι γονείς διδύμων σκέφτονται συνεχώς κάθε απόφαση που παίρνουν και αναρωτιούνται αν έχουν κάνει το σωστό. Ίσως το δυσκολότερο κομμάτι της ανατροφής των διδύμων είναι όταν είναι νεογέννητα. Είσαι εξαντλημένη, ωστόσο πρέπει να φροντίσεις όχι ένα αλλά δύο βρέφη! Κάποιος σε χρειάζεται συνέχεια. Συνεχώς ταϊζεις, αλλάζεις ή κρατάς ένα μωρό. Είναι μερικοί δύσκολοι μήνες, αλλά τελικά περνούν!

Είναι δυνατόν μια μητέρα με δίδυμα μωρά να τα καταφέρει στην καθημερινότητά της με τα νεογέννητα χωρίς βοήθεια;

Ίσως είναι, αλλά δεν είναι σοφό. Γιατί να θέλεις να το κάνεις; Οι περισσότεροι από την οικογένεια και τους φίλους θα ήθελαν να βοηθήσουν. Γιατί να μην τους αφήσεις; Βάλε την καλύτερή σου φίλη να έρθει το απόγευμα και να βάλει πλυντήριο ή κάποια συγγενή να περάσει να κρατήσει ένα μωρό για να κάνεις ντους. Ακόμα και ένα νεαρό κορίτσι μπορεί να σε βοηθήσει μετά το σχολείο του. Αυτό στ΄αλήθεια μπορεί να κάνει τους πρώτους μήνες λιγότερο χαοτικούς. Ακόμα και αν είστε μια κλειστή οικογένεια και δεν θέλετε κανέναν στα πόδια σας, τουλάχιστον μπορείτε να στείλετε κάποιον να σας κάνει τα ψώνια ή να σας φέρει φαγητό για να μην χρειαστεί να μαγειρέψετε. Χρησιμοποιήστε κάθε διαθέσιμη βοήθεια. Μετά από περίπου ένα μήνα μπορείτε να χαλαρώσετε με την εξωτερική βοήθεια. Σε αυτή τη φάση οι περισσότερες μαμάδςε έχουν βάλει σε κάποιο είδος προγράμματος τα δίδυμα και είναι πιο εύκολο να διαχειριστείς την καθημερινότητα μόνη σου.

Μπορεί μια εργαζόμενη μαμά με δίδυμα μωρά να συνεχίσει την καριέρα της;

Φυσικά! Πολλές γυναίκες το έχουν καταφέρει. Πιστεύω πως το μυστικό είναι η οργάνωση. Αν βάλεις τα δίδυμα σε ένα πρόγραμμα, έστω σε κάποια προβλέψιμη ρουτίνα, θα είναι πιο εύκολο να συνεχίσεις με τη ζωή σου και την καριέρα σου. Φυσικά θα χρειαστεί να κάνεις κάποιες προσαρμογές στη νέα πραγματικότητα όπως να βρεις έμπιστη βοήθεια και αυτό παίρνει χρόνο αλλά η καριέρα σου δεν τελειώνει υποχρεωτικά μόνο και μόνο επειδή έκανες δίδυμα.

 Πρέπει να βάζουμε τα δίδυμα σε χωριστά δωμάτια ανεξάρτητα από το φύλο τους;

Αν έχετε τον χώρο, κάντε το! Τα δίδυμα περνούν πολλές ώρες μαζί και καθώς μεγαλώνουν είναι δύσκολο να έχουν λίγο χρόνο μόνο για τον εαυτό τους. Έχοντας τα δικά τους δωμάτια θα αποκτήσουν λίγο χώρο για να αναπνεύσουν ο ένας μακριά από τον άλλο. Όταν τα δίδυμα έχουν την ευκαιρία να περνούν χρόνο μόνα τους,  αυτό τα βοηθάει να αναπτυχθούν και να ανακαλύψουν τις δικές τους δυνατότητες και δυνάμεις μακριά από το αδερφάκι τους. Επίσης με αυτό τον τρόπο χτίζουν την αυτοεκτίμησή τους και την ικανότητα συγκέντρωσης.

Πώς μπορούμε να δείξουμε την ίδια προσοχή και στα δυο παιδιά; Δώστε μας τις συμβουλές σας

Όταν έχετε μικρά δίδυμα, χρειάζεται προσπάθεια για να δώσετε σε κάθε παιδί την προσοχή που χρειάζεται αλλά είναι αναμφίβολα πολύ σημαντικό. Όταν είναι βρέφη, χρησιμοποιείστε το χρόνο που αλλάζετε την πάνα. Κοιτάξτε το μωρό στα μάτια, πείτε το όνομά του, κάντε το να γελάσει. Έτσι χτίζετε τον δεσμό με το καθένα τους. Αν και θα προτιμήσετε να κερδίσετε χρόνο ταϊζοντάς τα συγχρόνως, προσπαθήστε να τα ταϊζετε και ξεχωριστά τουλάχιστον μια φορά την ημέρα. Και όταν έρχεται το σαββατοκύριακο, πάρτε μαζί σας μόνο το ένα μωρό για να κάνετε τις δουλειές σας και αφήστε το άλλο με τον μπαμπά του. Αλλά βεβαιωθείτε πως το επόμενο σαββατοκύριακο θα ανταλλάξετε μωρά έτσι ώστε κάθε γονιός να έχει τον ίδιο χρόνο και με τα δυο παιδιά.

Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς όταν τα δίδυμα μαλώνουν μεταξύ τους ή γίνονται επιθετικά;

Στην ηλικία 1-3 ετών όταν τα δίδυμα θυμώνουν γίνονται επιθετικά. Αυτό οφείλεται στην αναστάτωση που νιώθουν και είναι φυσιολογικό και υγιές. Δαγκώνουν, χτυπούν, πετούν το φαγητό, χτυπούν ακόμα και το κεφάλι τους αλλά όλα αυτά είναι συνηθισμένες συμπεριφορές για ένα νήπιο. Υπάρχουν πολλοί λόγοι γι αυτήν την αναστάτωση που νιώθουν τα νήπια. Για παράδειγμα, τα δίδυμα μπορεί να μεγαλώνουν και να εκνευρίζονται στην αρχή κάθε νέας περιόδου ανάπτυξης  όπως όταν κατακτούν τη λεπτή κινητικότητα. Μην αντιδράσετε αρνητικά, δείξτε υπομονή και κατανόηση. Εξασκήστε μαζί τις νέες δεξιότητες όταν το παιδί είναι ήρεμο και ανοιχτό στη μάθηση. Μερικές φορές τα δίδυμα δεν είναι έτοιμα από πλευράς ανάπτυξης να μοιραστούν παιχνίδια. Τα μικρά δίδυμα πρέπει να μάθουν να μοιράζονται τα παιχνίδια τους πολύ πιο συχνά αλλά και πιο νωρίς από ότι τα μοναχοπαίδια. Ωστόσο είναι μια δεξιότητα που την μαθαίνεις. Βοηθήστε τα δίδυμα να κατακτήσουν την τέχνη να μοιράζονται συγχαίροντάς τα όταν το κάνουν και αδιαφορώντας όταν δεν το κάνουν. Ή διδάξτε τα χρησιμοποιώντας παραδείγματα (κοίτα ! ο μπαμπάς μου δίνει την εφημερίδα, ευχαριστώ μπαμπά) ή παίξτε το παιχνίδι της μοιρασιάς. Όλοι κάθονται σε κύκλο και στη μέση βάζουν μια μπάλα ή ένα αυτοκινητάκι. Τσουλήστε το προς ένα παιδί και πείτε "Είναι η σειρά σου" και ενθαρρύνετέ το να το σπρώξει προς το επόμενο. Μπορείτε να επιβραβεύετε κάθε πάσα με μπισκότα ή αυτοκόλλητα.

Σε προηγούμενες δεκαετίες οι γονείς, τουλάχιστον στην Ελλάδα, συνήθιζαν να ντύνουν ίδια τα δίδυμα. Ποιά είναι η επιστημονική άποψη γι αυτό σήμερα;

Κάπου κάπου μπορείς να ντύνεις τα δίδυμα ολόιδια χωρίς να υπάρξουν αρνητικές συνέπειες. Ωστόσο αν αυτό γίνει συνήθεια, είναι σαν μια σιωπηλή δήλωση στον κόσμο και στα ίδια τα παιδιά πως αυτά είναι ένα και το αυτό, και όχι ξεχωριστές προσωπικότητες όπως είναι. Για τα δίδυμα που μοιάζουν είναι ακόμα πιο δύσκολο να τα ξεχωρίσουν οι άλλοι όταν τα ντύνεις ίδια. Αρκετοί είναι εκείνοι που δεν θα καθίσουν να ασχοληθούν για να βρουν ποιός είναι ποιός, επομένως θα περνούν τα παιδιά για ένα. Επιπλέον αν αρχίσεις να τα ντύνεις ίδια, είναι δύσκολο να σταματήσεις. Η επιλογή των ρούχων είναι ισχυρό συστατικό στο σχηματισμό ταυτότητας και καθώς συνιστά μια παρουσίαση του ποιοί είμαστε προς τα έξω συνεισφέρει σε μια εσωτερική αίσθηση του εαυτού. Γιατί να μην αφήσεις κάθε δίδυμο να ντυθεί όπως νομίζει;

Στην Ελλάδα τα σχολεία συχνά χωρίζουν τα δίδυμα σε διαφορετικές αίθουσες. Τι νομίζετε γι αυτή τη μέθοδο που εφαρμόζεται προκειμένου να μειωθεί ο ανταγωνισμός στην αίθουσα; 

Η πρώτη μέρα στο σχολείο απαιτεί μεγάλη προσαρμογή για κάθε παιδί και για τα δίδυμα ακόμα περισσότερο μια που δεν πρέπει να αποχωριστούν μόνο τους γονείς τους αλλά και τα αδέρφια τους. Αν τα έχουμε ενθαρύνει να αποκτήσουν τους δικούς τους φίλους, να περάσουν λίγο χρόνο χωριστά ή απλώς να κάνουν δραστηριότητες μακριά ο ένας από τον άλλο ο αποχωρισμός μάλλον δεν θα είναι θέμα. Αλλά για τα ομοζυγωτικά δίδυμαπου είναι πολύ στενά δεμένα ο αποχωρισμός μπορεί να είναι τραυματικός. Δεν υπάρχουν πολλές έρευνες σχετικά με τη θέση των διδύμων στην τάξη, Πολλές μελέτες που γνωρίζουμε δείχνουν πως όταν τα δίδυμα είναι μαζί επιθυμούν τη συντροφιά και το παιχνίδι με τα άλλα παιδιά. Αν και αρκετοί εκπαιδευτικοί πιστεύουν πως ο αποχωρισμός είναι καλύτερος για την διαμόρφωση ταυτότητας δεν υπάρχει εμπειρία που να το αποδεικνύει. Εκτός αυτού άλλα δίδυμα συνεργάζονται άριστα μαζί και άλλα είναι σκληροί ανταγωνιστές. Εξαρτάται από τα ίδια τα παιδιά. Είναι ωστόσο γεγονός πως αν χωρίσεις τα δίδυμα υποχρεώνονται να συνεργαστούν με άλλους συμμαθητές τους και να δουλέψουν ανεξάρτητα. Αν τώρα αυτό βοηθάει, δεν το ξέρουμε σίγουρα. πιστεύω πως θα έπρεπε να αποφασίζεται κατά περίπτωση και όχι σε μια λογική "κανόνα για όλους". Προσωπικά πιστεύω πως το να παραμένουν τα δίδυμα μαζί στις πρώτες τάξεις του σχολείου, δεν θα τα επηρεάσει αρνητικά. Τουναντίον. Όμως ταυτόχρονα οι γονείς θα πρέπει να τα ενθαρρύνουν στο να αναπτύξουν τις ατομικές τους δυνατότητες και δεξιότητες, στο να δημιουργούν ξεχωριστές φιλίες και τελικά να είναι ο εαυτός τους. Το γεγονός ότι τα δικά μου δίδυμα μεγάλωσαν σε διαφορετικές σχολικές αίθουσες, τα βοήθησε να έχουν τις προσωπικές, μοναδικές, δικές τους εμπειρίες -κάτι που συνήθως λείπει από τα δίδυμα- και τελικά να αναπτυχθούν με τον δικό τους ρυθμό, το καθένα χωρίς τον αυστηρό έλεγχο του συνδιδύμου!
             

Είναι κακό τα δίδυμα να μοιράζονται φίλους και χόμπι;

Όταν είναι μικρά πολλά δίδυμα μοιράζονται τους φίλους τους και τα χόμπι με επιτυχία όμως τα προβλήματα ξεκινούν καθώς τα δίδυμα μεγαλώνουν γιατί τότε ξεκινάει ένας ανταγωνισμός για το ποιόν αγαπάει περισσότερο ο κοινός φίλος και ποιός είναι καλύτερος στη δραστηριότητα. Οι γονείς θα πρέπει να προσπαθήσουν να προσφέρουν στα δίδυμα ποικιλία φίλων, δραστηριοτήτων και αθλημάτων ώστε κάθε παιδί να επιλέξει για τον εαυτό του.

Πώς δένονται τα δίδυμα με ένα τρίτο παιδί στην οικογένεια;

Δυο χρόνια μετά τη γέννηση των δίδυμων γιων μου έκανα άλλον ένα γιο. Κατά καιρούς όταν όλα ήταν μικρά ένιωθα πως ο μικρός μου δυσκολευόταν να βρει την ισορροπία του στη δυναμική της οικογένειας. Θυμάμαι που προσπαθούσε συχνά να πείσει τα αδέρφια του πως ήταν τρίδυμα! Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν το τρίτο παιδί τους να δεθεί με καθένα από τα δίδυμα με διάφορους τρόπους. Όταν μιλάτε με κόσμο προσπαθήστε να βάζετε τα δίδυμα στη θέση τους. Όταν κάποιος ρωτάει «είναι δίδυμα;» επαινέστε και το τρίτο παιδί «ναι και αυτή είναι η μεγαλύτερη αδερφή τους. Είναι ένα θαυμάσιο παράδειγμα γι αυτούς». Δώστε στο τρίτο παιδί αν είναι μεγαλύτερο μερικά προνόμια πχ να κοιμάται αργότερα ή αν είναι μικρότερο αφιερώστε του αποκλειστικό χρόνο. Αλλάξτε τα υπνοδωμάτια για να καλλιεργήσετε τις σχέσεις: βάλτε ένα από τα δίδυμα να κοιμάται μαζί με το τρίτο παιδί αντί να κοιμούνται μαζί τα δίδυμα. Στην οικογένειά μου έχουμε μέρες που παίρνω έναν από τους δίδυμους και τον τρίτο γιο μου και βγαίνουμε βόλτα, τρώμε κάπου, επισκεπτόμαστε ένα μουσείο. Έχει βοηθήσει να χτιστεί η σχέση του τρίτου μου γιου με καθέναν από τους αδερφούς του.
          
Υπάρχει ή είναι μύθος η τηλεπάθεια μεταξύ διδύμων;

Θα μας άρεσε να πιστεύουμε πως υπάρχει τηλεπάθεια μεταξύ των διδύμων. Αν και είναι συναρπαστικό να ακούς ιστορίες για το πως ένας δίδυμος ήξερε πως ο αδερφός του χρειαζόταν βοήθεια ακόμα και αν βρισκόταν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, αυτές οι ιστορίες δεν επαληθεύονται. Στην πράξη η έρευνα δείχνει πως οι δίδυμοι δεν έχουν τηλεπαθητικές ιδιότητες περισσότερες από άλλους. Ωστόσο αρκετοί δίδυμου επιμένουν πως είναι τόσο δεμένοι που αισθάνονται πότε ο άλλος κινδυνεύει, μαντεύουν τη σκέψη του ή νιώθουν πόνο. Οι ερευνητές εξηγούν πως τα ομοζυγωτικά δίδυμα μιοράζονται το ίδιο DNA επομένως έχουν ίδια εγκεφαλικά κύματα. Ή σε κάποιο επίπεδο «πιάνουν» την ίδια συχνότητα!

Θα πρέπει να ανησυχούν οι γονείς αν τα δίδυμα μείνουν πολύ κολλημένα το ένα στο άλλο ακόμα και όταν μεγαλώσουν και γίνουν έφηβοι;

Απολύτως όχι. Η σχέση μεταξύ των διδύμων είναι πολύ σημαντική. Η δύναμη της σχέσης τους μπορεί να βοηθήσει πολλά δίδυμα να τα πάνε καλύτερα στην εφηβεία. Αλλά για κάποιους, η εφηβεία είναι ο καιρός να χωρίσουν από τον αδερφό τους και να επαπροσδιοριστούν. Πολλοί θέλουν να τους βλέπουν ξεχωριστά από τα αδέρφια τους, να τους βλέπουν σαν άτομα. Τα δύδυμα που παραμένουν πολύ κοντά στην εφηβεία είναι αυτά που ανακάλυψαν τη ζωή ελεύθερα χωρίς να καταπιέζονται από το γεγονός πως είναι δίδυμα. 

Όσο περισσότερο τα αντιμετωπίζουν οι γονείς σαν ξεχωριστά άτομα και όχι σαν ομάδα, τόσο περισσότερο τα δίδυμα νιώθουν την ελευθερία να είναι μαζί.

 Ακούγεται αντιφατικό αλλά είναι αλήθεια.

         
Το βιβλίο της Χριστίνας Μπαγκλιβί Τίνγκλοφ Δίδυμα από το Α ως το Ω κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καρυδάκη.

www.babyspace.gr